• Czy wiesz, że...
    EKLERKA
    Słowo eklerka powstało od rzeczownika ekler, zapożyczonego z francuskiego
    éclair, co znaczy ‛błyskawica’. W użyciu jest także forma eklerek, ale żeńska eklerka lepiej pasuje do nazw innych ciastek, jak napoleonka, bajaderka, stefanka czy wuzetka. Nasuwa się pytanie, która cecha eklerki sprawiła, że Francuzi nazwali ją błyskawicą – podobno jej budowa, dzięki której można to ciastko szybko zjeść. W brytyjskich slownikach wydawnictwa Chambers eklerka ma żartobliwą definicję: „a cake long in shape, but short in duration”. Po polsku brzmiałoby to: „ciastko o długim kształcie, ale krótkim życiu”.
    Mirosław Bańko
     
  • Łatwo pomylić
    HOŻY
    Pokusa używania w zapisie tego przymiotnika ch bierze się poniekąd stąd, że w wymowie jest identyczny z mnogim męskoosobowym przymiotnikiem chorzy, od którego jednak
    znaczeniowo jest bardzo odległy. Hoży jest właśnie zdrowy, nawet więcej niż zdrowy, co dałoby się lepiej usłyszeć, gdybyśmy wymawiali dźwięczne h zamiast bezdźwięcznego, szepcząco rozlazłego ch. Podobnie hu ha jest o wiele bardziej dziarskie od poczciwie ocieplającego chuchania.
    Jerzy Bralczyk
     
  • To ciekawe
    Piąte koło u wozu
    Czyli: ktoś czy coś, co zawadza, bo jest niepotrzebny (niepotrzebne). Wóz ma cztery koła, piąte
    nawet nie wiadomo gdzie miałoby się kręcić. Takie piąte koło jest zbyteczne – a tak mówimy nie tyle wtedy, gdy myślimy tylko o braku zastosowania, lecz raczej w poczuciu przeszkody. Piąte koło komplikuje sytuację, sprawia, że działamy mniej sprawnie. Taka kula u nogi. A skądinąd dziś wiemy, jak konieczne jest piąte, zapasowe koło. Lub choćby jego część.
    Jerzy Bralczyk
     
Słowo dnia: rządzić

Zagraj z nami!

Chcesz sprawdzić swoją znajomość języka?

Zagraj teraz

Zasady pisowni

90.D.2. [371] Zdania współrzędne połączone spójnikami: łącznymi, rozłącznymi, wyłączającymi
Nie rozdziela się przecinkiem zdań złożonych współrzędnie połączonych następującymi spójnikami:
a) łącznymi: i, oraz, tudzież, i zarazem, np.
Zwieziono z lasu kilka wozów drewna i sprzedano je na opał.
UWAGA: Jeśli spójnik a wystąpi w funkcji łącznej (możliwe jest wtedy zastąpienie go przez i), możemy postawić przed nim przecinek:
Za dnia słoneczniki zaglądają w moje okno, a miedze wiją się, jak żółte wstążki [...].
(K. Brandys)
b) rozłącznymi: lub, albo, bądź, czy, np.
Pojadę na Mazury albo wybiorę się w Bieszczady.
Rozpocznę w tym roku studia bądź pójdę do pracy.
UWAGA: Przed spójnikiem czy łączącym zdania współrzędne rozłączne nie stawiamy przecinka, np.
Wyjeżdżasz na święta czy zostajesz?
Poradzisz sobie czy mam ci pomóc?
Ale gdy wyraz czy wprowadza zdanie podrzędne (określające), musi zostać poprzedzony przecinkiem, np.
Nie wiedział (czego?), czy może wejść.
Zapytał (o co?), czy już minęła dwunasta.
c) wyłączającymi: ani, ni, np.
Kwiryna już nie przypomina o spowiedzi ani matka nie grozi księdzem.
(P. Gojawiczyńska)
Jeść nie chciał ni humoru dobrego nie miał.
 
 
... >>

Zmieniają się czasy,
zmieniają się słowa

Zobacz w Słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, jak przez pół wieku zmieniło się słowo hospicjum
Więcej słów

Powiedz to inaczej

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego